Blog13 jan 2022

Contractdiversiteit

Jeugdwet: contractdiversiteit of contract-onmogelijkheid?

In het nieuws wordt geregeld benoemd dat het niet goed gaat met de Jeugdwet: er zijn te weinig mensen en er is te weinig geld. De complexiteit van de financiering en bijbehorende administratieve lasten zijn voor veel mensen niet te bevatten. In sommige gevallen zijn termen voor de professionals die in de jeugdzorg werken al moeilijk te begrijpen, laat staan voor een buitenstaander. De komende maanden nemen wij jullie mee in de verschillen binnen de contracten. In deze eerste blog nemen we jullie mee in het concept contractdiversiteit.  

Koen Bosboom

Zorgverslimmer bij Tenzinger

Bekijk profielBekijk profiel

Decentralisatie

Sinds 2015 is de financiering Jeugdwet gedecentraliseerd naar gemeenten. Gemeenten hebben daardoor beleidsvrijheid als het gaat om de inkoop van zorg. Zij moeten voldoende en de juiste zorg inkopen voor hun bewoners, maar op welke manier ze dit doen mogen ze zelf bepalen.

Vanuit het perspectief van de zorgaanbieder is het zorglandschap te vergelijken met bekende gezelschapsspellen. De beleidsvrijheid van gemeenten maakt dat gemeenten zelf kunnen bepalen welk spel er gespeeld gaat worden. Tuurlijk is het vaak zo dat aanbieders binnen verschillende zorgwetten zorg leveren, maar door zelf binnen één zorgwet weer een keuze te zetten, vergroot je het aantal mogelijkheden in spellen, totdat je uiteindelijk alle spellen kunt spelen binnen jouw zorgorganisatie. De volgende spellen worden bijvoorbeeld gespeeld:

Ganzenbord

De Wet Langdurige zorg (WLZ) aanbieders en zorgkantoren spelen ganzenbord. Er zitten kleine afwijkingen tussen zorgkantoren, maar de regels van het spel zijn door de spelmakers, de Nederlandse zorgautoriteit (NZA) en Zorginstituut Nederland, gemaakt. De WLZ lijkt voor veel mensen vaak een put op een lange weg waar je overheen moet springen, maar in werkelijkheid is het een vrij goed gestroomlijnde financieringsvorm waarin concrete afspraken en deadlines zijn tussen zorgkantoren en zorgaanbieders.

Monopoly

De Zorgverzekeringswet (ZVW) kan je vergelijken met het spel monopoly. Ook hier zijn afwijkingen in hoe je het spel speelt: van tante Toos mag je wel als je op start komt het geld uit de pot, maar van oom Joep mag dit niet. Maar ook hier zijn de NZA en het veld (verzekeraars, brancheorganisaties, beroepsgroepen) die de regels hebben bepaald. In de zorgverzekeringswet heb je veel mogelijkheid om een kanskaart te trekken, waarmee de uitkomst dan altijd heerlijk ongewis is.

Dammen, schaken en knikkeren

In de Jeugdwet spelen gemeenten een bepalende rol. Zij kiezen uiteindelijk de regels en eigenlijk de keuze voor het spel. Zo kan gemeente A aan het dammen zijn, terwijl gemeente B aan het schaken is en gemeente C op het schoolplein aan het knikkeren is.

Als jeugdzorgaanbieder ben je niet één spel aan het spelen, maar heb je ieder moment een rol in meerdere spellen. Tegelijkertijd wordt er wel verwacht dat je als jeugdzorg aanbieder alle spelregels kent en je ook volgens de spelregels speelt.

 

Afwijkingen

Gemeenten doen de inkoop van jeugdzorg vaak (deels) in een samenwerkingsverband met andere gemeenten. Je zou kunnen denken: er zijn 42 samenwerkingsverbanden binnen de Jeugdwet, dat is dus een maximum van 42 spellen toch? Maar dit is niet helemaal waar. Binnen de samenwerkingsverbanden kunnen gemeenten namelijk wel afwijken. Dit kan een kleine afwijking zijn, maar het kan ook zoveel afwijken, dat het eigenlijk niet echt meer op het originele spel lijkt. Hierdoor kan tikkertje veranderd zijn in verstoppertje.

 

Wie betaalt die bepaalt?

Is er dan echt geen regie? Jawel, er zijn verschillende plaatsen waar gezocht wordt naar meer standaardisatie, door middel van onder andere de invoer van iJW 3.0. Dit is een verzameling van regels en afspraken die ervoor zorgen dat de communicatie rondom zorg. Door deze update is het nu niet meer mogelijk om voor zorg vanaf 2021 te factureren en daarnaast is de optie om per vier weken te declareren komen te vervallen. Dit betekent dat alleen maandelijks declareren nu mogelijk is. Nu kun je denken dat dit weinig impact maakt, maar dat doet het zeker wel. Er worden kleine stapjes gezet naar structuur. En die structuur is hard nodig om ook de jeugdzorg betaalbaar en overzichtelijk te houden

 

Project Afsprakenkaart

Om de financieel-administratieve afspraken tussen gemeenten en zorgaanbieders verder te standaardiseren is Ketenbureau i-Sociaal Domein in 2019 gestart met het project Afsprakenkaart. Het doel van de afsprakenkaart is om overzicht en inzicht geven in de contractuele afspraken tussen gemeenten en aanbieders betreffende de financieel-administratieve processen. Meer weten over de afsprakenkaart? Download het whitepaper “De afsprakenkaart: van chaos naar inzicht en overzicht” dat in samenwerking met het Ketenbureau i-Sociaal Domein heeft ontwikkeld.

 

Contractdiversiteit en softwareleveranciers

Deze verschillen in afspraken is een uitdaging voor softwareleveranciers. Hoe krijg je dit allemaal in één systeem? Een ingericht ECD is deel één, maar het is ook belangrijk om processen en mensen mee te krijgen in deze chaotische spellenbeurs.

In onze blogreeks nemen we je steeds verder mee in de betekenis van contractdiversiteit. Zo gaan we onder andere in op de diversiteit van productcodes, maar kijken we ook naar de contractdiversiteit rondom bijzondere kosten bij pleegzorg.

Ook interessant

Opname06 mrt 2024

Opname | Effectieve zorgadministratie in Medicore – grip op ZPM met rondrekenen en omzetplafondrapportages

Gebruik je Medicore, en ben je op zoek naar praktische oplossingen om grip te krijgen op je Zorgprestatiemodel (ZPM) zorgadministratie? Wil je de complexiteit van zorgfinanciering en omzetplafonds begrijpen en beheersen? Kijk dan dit webinar terug!
Lees meer +
Blog22 feb 2024

Wachttijdverzachters in de jeugdzorg

Wachtlijsten in de jeugdzorg zijn van alle tijden, maar de laatste jaren zijn flink toegenomen. Welke rol spelen wachttijdverzachters hierin?
Lees meer +
Opname02 jan 2024

Opname | Hoofd- en onderaannemerschap zonder kopzorgen

Het klinkt allemaal nét wat eenvoudiger dan het vaak in de praktijk is. Hoe voorkom je dat? Weet jij wat je nodig hebt om het proces goed in te richten? En hoe bewaak je de kwaliteit van zorg?
Lees meer +

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Zo ben jij elke maand op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de zorg!