Levi van Dam

Jeugdhulpverleners zijn opgeleid om te praten; om via taal de cognities, gedachtenschema’s of traumatische herinneringen positief te beïnvloeden. Levi van Dam zag jaren geleden al dat dit niet altijd even goed werkt en dacht: kunnen we de jeugdzorg verbeteren door gebruik te maken van creatieve oplossingen uit vakgebieden zoals ontwerp, marketing, communicatie, data science en technologie? Zo is Garage2020 ontstaan.

Garage2020 is een innovatienetwerk dat de toekomst ontwerpt met de jeugd, vanuit hun belevingswereld. Het is opgericht in 2016 als spin-off van jeugdzorgorganisatie Spirit (tegenwoordig Levvel). Van Dam: “Het aanbod in de jeugdhulp was in die tijd al jaren hetzelfde. Het maakte onvoldoende gebruik van de mogelijkheden van technologie en sloot onvoldoende aan bij de vraag. De essentie van jeugdhulp is dat we kansenongelijkheid onder kinderen en jongeren willen tegengaan. Kinderen die te maken hebben met factoren die hun ontwikkeling remmen, bieden we hulp, betaald van belastinggeld. Dat belastinggeld wil je natuurlijk zo effectief mogelijk inzetten.”

Briljante mislukking

Geïnspireerd door Steve Jobs, die Apple ooit begon vanuit een garagebox, doopten Van Dam en zijn mede-innovator Evelyn Visschedijk de spin-off Garage2020. “Vanuit het naïeve idee dat we in vier jaar tijd de jeugdhulp overbodig wilden maken”, lacht hij.

Dat is mislukt, reden waarom Garage2020 de Briljante Mislukkingen Award Zorg kreeg uitgereikt. Want, zo oordeelde de jury, er zijn geen vermijdbare of verwijtbare fouten gemaakt, het was alleen iets te ambitieus om te denken dat je alle jeugdhulp overbodig kunt maken. Moet het doel niet gewoon zijn om ineffectieve jeugdhulp de wereld uit te helpen?

Daar werkt een team van inmiddels 14 professionals met diverse achtergronden keihard aan. Van Dam: “We hebben mensen uit verschillende expertisegebieden aangetrokken, zoals een filosoof, een antropoloog en enkele ontwerpers. We houden goed in de gaten wat er in andere domeinen gebeurt en welke innovaties we kunnen toepassen in de jeugdzorg.”

Jeugdzorg via app of VR

Vanuit die waarnemingen is bijvoorbeeld het idee ontstaan voor de app Feelee. In die app geven jongeren dagelijks via een emoticon aan hoe ze zich voelen. Ook registreert de app slaap en beweging. Door het koppelen van die data kan Feelee op termijn adviezen geven om bijvoorbeeld meer te gaan sporten of eerder naar bed te gaan. Omdat Van Dam naast kwartiermaker bij Garage2020 ook postdoctoraal onderzoeker is aan de Universiteit van Amsterdam, kan hij het project koppelen aan een wetenschappelijk onderzoek. “We onderzoeken op welke manieren we een app kunnen inzetten en wat voor soort interventies succesvol zijn.”

Een ander voorbeeld, geïnspireerd door de Landmacht, is het inzetten van virtual reality (VR) bij jongeren in de gesloten jeugdzorg die beter moeten leren omgaan met straatverleidingen. In de VR-omgeving gebouwd worden jongeren opgehitst door hun vrienden om iemand in elkaar te slaan. Van Dam: “De Landmacht traint op deze manier soldaten die uitgezonden worden. VR zuigt je een virtuele wereld in die zo echt lijkt, dat je het voelt in je hele lijf. Met rollenspellen is het veel lastiger om dat effect te bereiken.”

Ook hier werkt Garage2020 weer samen met wetenschappers, vanuit de UvA en het Amsterdam UMC. “Want we willen het ook valideren”, zegt Van Dam.

Revolverend fonds

Inmiddels is er naast stichting Garage2020 ook een stichting Valorisatie G2020 opgericht: “Hier brengen we succesvolle innovaties onder die opgeschaald kunnen worden naar heel Nederland. SEEV is de eerste: een app waarmee schuldeisers op humanere wijze schulden kunnen innen bij jongeren. Het doel van deze nieuwe stichting is om te komen tot een revolverend fonds: innovaties, ontwikkeld in stichting Garage2020, gaan zelfstandig verder onder de vlag van stichting Valorisatie G2020. Eventuele opbrengsten gaan weer terug naar stichting Garage2020 om nieuwe innovaties mogelijk te maken. Op die manier blijft het geïnvesteerde (belasting)geld binnen de doelbesteding: zorgen dat alle jongeren in Nederland kansrijk kunnen opgroeien.”

Wat kunnen we nog van jou verwachten op het gebied van zorgverslimmen?

“We zijn nu, als eerste wereldwijd, bezig met het opzetten van een onderzoek naar MDMA geassisteerde therapie bij jongeren van tussen de 10 en 17 jaar. De MDMA haalt blokkades weg, waardoor de therapie beter werkt. We weten dat dit bij volwassenen die last hebben van zeer complexe trauma’s positief werkt. Wij gaan onderzoeken: onder welke voorwaarden kun je deze therapie succesvol aanbieden aan jongeren met trauma’s?”

Wie vind jij een echte zorgverslimmer?

“Adam Gazzaley. Hij heeft voor kinderen met ADHD een behandeling ontwikkeld in de vorm van een spel. Deze behandeling is net zo effectief als medicatie, maar heeft als voordeel dat je geen vervelende bijwerkingen hebt van een medicijn wat je jaren moet gebruiken. Door het kind iets te laten doen wat het leuk vindt, leert het hoe het zelf invloed kan uitoefenen op de verschijnselen van ADHD.”

Wat doe je als je even niet bezig bent met het verslimmen van de zorg?

“Ik sport graag, hardlopen en mountainbiken. En ik vind het leuk om thuis met mijn gezin te koken.”