Merlijne Sonneveld

Iedereen verdient het om gelijke toegang te hebben tot de mogelijkheden die digitalisering biedt, vindt Merlijne Sonneveld. Op alle fronten in de samenleving maar zeker ook in de zorg kunnen mensen hiervan heel veel voordelen ondervinden. Alleen is lang niet iedereen vanzelfsprekend even digivaardig en dit houdt te veel mensen tegen om van die mogelijkheden gebruik te gaan maken. De Stichting Helpdesk Digitale Zorg helpt ze om die stap wel te kunnen zetten.

Merlijne heeft een achtergrond in de HR, organisatieadvies en innovatie. Bij zorgaanbieder Amaris Zorggroep zag ze hoe digitalisering een steeds grotere rol ging spelen in de zorg. “Maar ik zag ook dat zorgprofessionals niet altijd goed werden meegenomen in de digitale ontwikkelingen die op de zorg afkwamen. Daarom heb ik binnen Amaris het Zorg Innovatie Huis opgezet, om ze daarin te ondersteunen via trainingen en uitleen waarmee ze zelf met die digitale toepassingen aan de slag konden om ermee te oefenen.”

Hulp voor de zorggebruiker

Inmiddels is Merlijne een stap verder. “Ik zag dat degene om wie het gaat, de zorggebruiker, nog zo weinig aan bod kwam in die hele digitalisering die een steeds grotere rol ging spelen in de zorg. Ook in de coronapandemie, toen persoonlijk contact met de zorgaanbieder tot een minimum werd beperkt, moest die zich hieraan maar zien aan te passen. Niet iedereen kan dat. Dus hebben we een helpdesk opgezet, omdat ik vond dat iedereen de mogelijkheid verdient om te blijven meedoen in die snelle ontwikkeling van de digitalisering in de zorg. Er is ongelijkheid in de zorg, in het hele leven, en ik vind het belangrijk dat die verminderd wordt door hulp te geven aan de mensen die dit nodig hebben. Dat gebeurt nog te weinig.”

Het gevolg is dat mensen onzeker zijn en bang worden om de stap naar digitale zorg te zetten. ”Maar die stap is wel belangrijk want die digitalisering is onontkoombaar omdat steeds meer communicatie digitaal verloopt. Bovendien, als het om de zorg gaat, kan het ook gewoon heel prettig zijn. Denk bijvoorbeeld aan een digitale glucosemeter die ervoor zorgt dat iemand met diabetes niet meer voortdurend bloed hoeft te prikken om zijn glucosewaarde te kunnen bepalen.”

Heel brede doelgroep

Die helpdesk werd de Stichting Helpdesk Digitale Zorg en die heeft inmiddels zeven medewerkers. “Denk niet dat het vooral ouderen zijn die naar de helpdesk bellen. Onderschat niet hoe digivaardig veel ouderen inmiddels zijn. Maar vergeet niet dat er heel veel mensen zijn, ook van jongere leeftijd, voor wie die digivaardigheid nog lang niet vanzelfsprekend is. Alleen al het aanvragen van of inloggen op Digid is voor veel mensen moeilijk. Ik zie dat bijvoorbeeld bij mijn pleegzoon. Die kan gamen als de beste, maar met Digid werken levert hem heel veel stress op.”

En er is een gat tussen de enorme snelheid waarmee de digitalisering oprukt en de ontwikkeling van de vaardigheden van de mensen die daar dus steeds afhankelijker van worden. “Dat gat willen wij dichten want we vinden dat iedereen de mogelijkheid moet hebben om met die ontwikkeling mee te kunnen.”

De Helpdesk Digitale Zorg wil niet een puntoplossing zijn voor alleen de ziekenhuizen, de huisartsen of de ggz. “We streven juist naar verbinding en naar kennisdeling door samenwerking. Als medewerkers van de helpdesk en als zorgaanbieders leren we van elkaar. Heeft bijvoorbeeld een ziekenhuis een goede opzet voor het aanbieden van ondersteuning, dan delen we de kennis daarover met andere ziekenhuizen. We werken ook samen met bibliotheken. Die bieden het programma DIGIbeter. Als we merken dat mensen meer hulp kunnen gebruiken, dan verwijzen we daar naartoe.”

Groeiend bewustzijn

Nog maar net gestart maken al zeventien zorgorganisaties door het land al gebruik van de diensten van Stichting Helpdesk Digitale Zorg. Zij betalen daar een vergoeding voor, voor de zorggebruikers die naar de stichting bellen is de hulp gratis. “Als een zorgaanbieder voorstelt om contact met ons op te nemen, kan dat voor mensen net het zetje zijn dat ze nodig hebben om met digitale zorg aan de slag te gaan. Voor zorgaanbieders is het veel moeilijker om zelf die rol te pakken die wij voor mensen bieden. We zitten vaak wel twintig of dertig minuten met iemand aan de lijn. En je moet ook de kennis bijhouden over de ontwikkelingen in zorgdigitalisering. Onze medewerkers hebben affiniteit met de doelgroep, hebben de inhoudelijke kennis en – niet onbelangrijk – ze zijn heel geduldig.”

Die zeventien zorgaanbieders zijn een goed begin. “Maar we zijn met veel meer partijen in gesprek. Zo’n gesprek heeft zin als de zorgaanbieder zelf het belang ziet van digitale zorg en bereid is de cultuuromslag daarnaar te maken. Het bewustzijn dat dit belangrijk is, is er nu duidelijk steeds meer.”

Wat kunnen we nog van jou verwachten op het gebied van zorgverslimmen?

“Met ons werk verzamelen we heel veel data over wat mensen nodig hebben om digivaardig te worden in de zorg. Die data willen we gaan inzetten om het makkelijker voor ze te maken om hiermee aan de slag te gaan.”

Wie vind jij een echte zorgverslimmer?

“Suzanne Verheijden zet zich ervoor in om zorgprofessionals digivaardig te maken, en te zorgen dat zij open staan voor digitale zorg.”

Wat doe je als je even niet bezig bent met het verslimmen van de zorg?

“Dan ben ik actief als pleegouder. Ik vind het belangrijk om kinderen naar een goede toekomst te begeleiden die het leven niet zelfstandig aankunnen en niet in een warm nest geboren zijn.”