Patrick Bellaard

Wat is de zelfmeetkiosk?

“Het is een kiosk die ingezet kan worden op, onder andere, poliklinieken in ziekenhuizen. Je kunt er als patiënt zelf je bloeddruk, hartslag, zuurstof in je bloed en BMI meten. Daarna ga je door naar je afspraak. De arts of verpleegkundige heeft dan direct inzicht in je vitale waarden en hoeft die metingen zelf niet meer te doen. Daarmee nemen we veel tijd weg bij een zorgverlener. Het past in de tijdsgeest waarin patiënten steeds meer zelf gaan doen, en het mooie is dat de patiënt ook zelf inzicht krijgt in de resultaten en daar eventueel vragen over kan stellen. Daardoor wordt iemand zich meer bewust zijn van hoe diegene ervoor staat.”

Hoeveel tijd scheelt het de zorgverlener precies?

“Per uur kunnen er ongeveer twaalf patiënten metingen doen in de zelfmeetkiosk. We gaan dus uit van zo’n vijf minuten per patiënt. Verpleegkundigen zijn ongeveer evenveel of meer tijd kwijt als ze het zelf moeten doen. We hebben met ziekenhuizen berekend wat dat betekent: als je de kiosk goed inzet, dus zonder pauze, scheelt het ongeveer 1 tot 1,5 FTE aan tijd of geld in het ziekenhuis, afhankelijk van de grootte van de afdeling.”

Welke ziekenhuizen gebruiken de kiosk al en wat zijn de reacties?

“Het Laurentius ziekenhuis in Roermond maakt er al twee jaar gebruik van. Het Maastricht MUMC is met de validatie bezig en het Zuyderland Ziekenhuis doorloopt een pilot. De reacties zijn heel positief. Ruim negentig procent van de patiënten kan eigen metingen verrichten in de kiosk. Zorgverleners merken dat het ze ondersteunt en dat het voor werkverlichting zorgt. Ze hoeven de repeterende handeling ook niet steeds te doen, dus hun werk wordt ook leuker. Patiënten vinden het zelf ook heel leuk om de metingen te doen, blijkt uit de onderzoeken.”

Met de kiosk willen we de zorg ontlasten en inzetten op preventie

Waar komt dit idee vandaan?

“De software is zo’n zeven jaar geleden ontwikkeld door BeWell innovations in België. In Vlaanderen komen alle resultaten van thuismetingen binnen via hun software. Artsen in ziekenhuizen kunnen die inzien, vragen stellen, terugkoppeling geven over pijnscores en bijvoorbeeld medicatie aanpassen. In Nederland gebruiken we deze software pas sinds drie jaar. Onze oorsprong ligt bij het aanmelden van patiënten in ziekenhuizen, met kiosken, als een soort zelfservice-concept. De zelfmeetoptie kwam op ons pad en past bij onze visie: we willen eraan bijdragen dat de patiënt meer zelf gaat doen. Eerder konden patiënten zich in onze kiosken aanmelden en bijvoorbeeld gegevens aanpassen. Deze medisch inhoudelijke zelfmeetoptie is een mooie toevoeging. De laatste twee jaar kijken we hoe we een nieuw model kunnen ontwikkelen, dat breder in te zetten is.”

Waar zou je de kiosk dan nog meer kunnen inzetten?

“Ook bij gezondheidscentra zou de kiosk ingezet kunnen worden. Wij zijn vooral geïnteresseerd in de kiosk als preventiemiddel. Preventie is echt een sleutelwoord nu. Als je wéét dat je een hoge bloeddruk hebt, of andere afwijkende waarden, dan kun je op tijd naar je huisarts gaan. En niet te laat naar het ziekenhuis. Daarom zouden wij het ook goed vinden als de kiosken op een plek komen te staan waar mensen sowieso komen. Ook als ze geen zorg nodig hebben. Als je ze op zulke plekken inzet, kun je mensen bewust maken van hun gezondheid en weten ze beter hoe ze er, fysiek en mentaal, voorstaan. We hebben in Limburg al meegedaan aan een project ‘Health Care meets retail” waarin we dit testten.”

Wat hield dat in?

“In hartje Roermond is een winkel ingericht waar een aantal zorgconcepten, -innovaties en -oplossingen getoetst zijn bij winkelend publiek. Maandenlang gaven bezoekers reacties op die innovaties en konden we onderzoeken: zou dit iets kunnen zijn dat je weghaalt bij het ziekenhuis en dan in een winkel of apotheek of op een andere plek zet? Het idee daarachter is om de zorg meer te ontlasten en preventie en bewustwording te vergroten. De eerste fase is afgerond. De zelfmeetkiosk is een van de dingen die mensen ook buiten het ziekenhuis zouden willen terugzien. Je zou dan vitale functies kunnen meten, maar je zou er ook vragenlijsten over je mentale gezondheid aan kunnen koppelen. Of financiële stress, in samenwerking met een bank. Zo kun je je richten op het complete welzijn van een persoon, vanuit verschillende invalshoeken, en op tijd ingrijpen als het nodig is. Want als we niets doen, kunnen we de zorg die straks nodig is niet behappen.”

Wat hopen jullie de zorg te brengen in de toekomst?

“Wij hebben natuurlijk maar een heel klein onderdeeltje van de grotere oplossing. Maar we hopen dat we samen draagvlak kunnen creëren om meer aan preventie te gaan doen. En dat de financiering en de afhandeling daarvan beter geregeld worden. Er zijn natuurlijk veel meer innovaties en specialisten die zich daarop richten. Maar het verdienmodel in de zorg draait nog steeds vooral om ingrepen, recepten en consulten. Daar worstelt iedereen mee: er zou een gezond verdienmodel moeten komen dat ook draait om wat je kunt voorkomen. Ik hoop dat we daar samen een oplossing voor gaan vinden.”