In deze aflevering praat Willine Geluk met Karin Hagoort, teammanager Innovatie Psychiatrie bij UMC Utrecht en Marieke van Dijk, Functionaris Gegevensbescherming (FG) bij Tenzinger over ethische dilemma’s bij het de inzet van data.
Tenzinger Talk Podcast
Data ethiek: een podcast over de ethische dilemma's bij de inzet van data in de zorg
In de snel veranderende wereld van data en Artificial Intelligence (AI), is er ook steeds meer aandacht voor de ethiek. En dat is maar goed ook, want we zijn het verplicht aan patiënten en cliënten om respectvol en rechtmatig om te gaan met data. Dat vindt ook Marieke van Dijk, die zich de kritische luis in de pels van Tenzinger noemt. “Wij willen data gebruiken om de zorg te verslimmen, maar hoe doen we dat op een goede en rechtmatige manier en hoe houden we voldoende rekening met de belangen van zowel opdrachtgevers als van cliënten, zonder innovatie te blokkeren. Dat zijn ingewikkelde vragen.”
Karin Hagoort is teammanager Innovatie bij de Psychiatrie afdeling van UMC Utrecht. Haar team gebruikt bijvoorbeeld data uit het EPD om om een slimme manier de zorg te verbeteren. “Met data science kunnen we voorspellen welke patiënten een grotere kans hebben om op te knappen van bepaalde behandelingen of bij welke patiënten de kans groter is op agressie.” Daarnaast werkt Karin aan haar proefschrift over het succesvol implementeren van innovaties en veranderingen in de GGZ, wat een complex en steeds veranderend landschap is.
Een innovator en een FG samen in een podcast over ethiek, data en innoveren; dat belooft een spannend gesprek. Want belemmert een kritische luis niet vaak innovatieve ontwikkelingen? Of is het juist de innovator die sneller en meer wil en de FG daarin maar ‘lastig’ vindt? Je hoort het in deze podcast, waarin we Karin en Marieke een ethisch dilemma voorleggen om zo tot de kern te komen; want wat ís ethiek eigenlijk? En hoe ga je daarmee om als je met AI en data innoveert?
Luister de podcast hieronder of via je favoriete podcast app!
Luister via Spotify
Onmisbare schakel voor zorg
Meer tijd voor zorg met functioneel applicatiebeheer
De rol van functioneel applicatiebeheer in de zorg is misschien wel de meest onderbelichte rol bij zorgorganisaties. En dat terwijl FAB een onmisbare schakel is bij het oplossen van de uitdagingen waar de zorg voor staat.
adviesrapport wachtlijsten jeugdzorg
In de toekomst zijn jongeren sneller aan de beurt. Als we nú de wachtlijsten verslimmen.
Jongeren staan gemiddeld 10 maanden op een wachtlijst voordat ze geholpen kunnen worden in de jeugdzorg. Kan dat nou echt niet anders?
Integratie is onmisbaar
Een heldere API strategie maakt verzamelen, verbinden en verslimmen mogelijk
Elektronische gegevensuitwisseling wordt meer en meer een randvoorwaarde voor het leveren van goede zorg. Hoe meer informatie automatisch wordt gedeeld, zonder dat mensen gegevens hoeven over te tikken, hoe minder tijd zorgverleners kwijt zijn aan afstemming en hoe meer ze zich kunnen focussen op hun kerntaak: het verlenen van goede zorg.
Zorgverslimmen met Tenzinger
In de toekomst is er meer tijd + aandacht + geld voor zorg
Van visie naar Medicore:
Zo werken onze consultants
In deze blogreeks nemen wij je mee in de afdelingen achter het Medicore ECD. In onze vorige blogs heb je meer kunnen lezen over onze productmanagers en de afdeling development. Waar deze teams de productvisie bepalen en deze vertalen naar functionaliteit, zijn het onze consultants die ervoor zorgen dat onze opdrachtgevers optimaal werken met de software. Hoe zij dat doen lees je in deze blog.
Het ECD is een applicatie die veel organisatorische processen van onze opdrachtgevers raakt. Daarom is het belangrijk dat het ECD ondersteuning biedt voor de primaire werkprocessen van zorgprofessionals en ondersteunende afdelingen. Medicore consultants zorgen er met hun kennis voor dat het ECD zo goed mogelijk aansluit op de wensen en behoeftes van opdrachtgevers en werken samen met onze projectleiders die zorgdragen dat projecten goed verlopen.
Contact met Medicore opdrachtgevers
Het grootste deel van de tijd besteden onze consultants aan Medicore opdrachtgevers en eindgebruikers. Zo komen consultants veel bij onze opdrachtgevers over de vloer voor implementaties van het Medicore ECD, het verzorgen van trainingen en optimalisaties. Ook sluiten onze consultants regelmatig aan bij klantfocussessies en (online) afspraken met verschillende medewerkers van praktijken en instellingen. Zo weten zij goed wat er bij de eindgebruikers speelt en waar wensen en uitdagingen in het zorgproces liggen.
Interne spil in het web
Deze kennis gebruiken onze consultants om intern met verschillende afdelingen te schakelen. Zo werken onze consultants veel samen met developers, devops, customer service en accountmanagement. Samen met onze opdrachtgevers kijken onze consultants mee bij het ontwikkelen en opleveren van nieuwe functionaliteiten.
Daarnaast ondersteunen consultants opdrachtgevers bij het in gebruik nemen van nieuwe functionaliteiten waar nodig en denken zij mee in het eventueel aanpassen van bepaalde werkwijzen die binnen de organisatie gebruikt worden, zodat processen zo goed mogelijk aansluiten bij de software. Hierdoor worden eindgebruikers zo veel mogelijk ontzorgd en houden zij tijd over voor het bieden van kwalitatieve zorg.
Betrokken bij ontwikkeling
Veel van onze consultants zijn stakeholder van een bepaald ontwikkelteam. Dat houdt in dat ze de product owners van de development teams voorzien van input voor nieuwe functionaliteiten of verbeteringen in het EPD. Tevens kunnen zij op basis van hun ervaringen en contacten bij onze opdrachtgevers meedenken over de prioriteit van toekomstige ontwikkelwensen.
Ondersteuning bij beheer
Naast onze consultants beschikt het team ook over een functioneel applicatiebeheerder die grote én kleine zorgaanbieders tijdelijk kan ondersteunen bij grote ECD projecten, als interim teamleider functioneel applicatiebeheer of wanneer er een onvervulde vacature openstaat.
Wil je meer weten over het werk van onze consultants of optimalisaties in Medicore? Neem gerust contact met ons op. Wij denken graag met je mee.
Stel een vraag aan Mark
Integratie is onmisbaar
Mindler verandert GGZ met online blended therapie
In 2020 schudde het van oorsprong Zweedse Mindler de Nederlandse GGZ-markt op. Basis-GGZ via online consulten van 30 minuten, aangevuld met e-health modules die cliënten in hun eigen tijd kunnen volgen. En dat alles zonder wachtlijsten. Het succes is groot, de uitdagingen aan de technologiekant ook. Want Medicore-opdrachtgever Mindler wil graag dat de applicaties die ze gebruiken naadloos integreren. Mayke Rijpert, Healthcare controller bij Mindler, geeft een kijkje achter de schermen.
Toegankelijk zijn
Mayke is kort na de start van Mindler in Nederland aangetrokken om ‘de achterkant’ van het bedrijf op poten te zetten. De voorkant was namelijk wel helder. Die bestaat uit een app waarmee cliënten zelf een behandelaar kunnen kiezen en rechtstreeks in zijn of haar agenda een sessie kunnen inplannen. Naast online gesprekken met een psycholoog vormen de e-learningmodules en zelfhulpprogramma’s, zoals vragenlijsten en oefeningen, een belangrijk onderdeel van de behandeling. “Onze belangrijkste kernwaarde is dat we toegankelijk zijn”, zegt Mayke. “We geven onze cliënten regie. Ze kunnen op basis van een foto en introductietekst zelf kiezen met welke behandelaar ze het liefst in zee gaan en kunnen vervolgens rechtstreeks in de agenda van die behandelaar een afspraak inplannen.”
Deze online vorm van zorg vult een gat in de markt, zo blijkt. Zowel het aantal cliënten als het aantal behandelaars dat graag op deze manier werkt, groeit enorm. De waardering van cliënten is hoog. Het rapportcijfer voor Mindler op ZorgkaartNederland was in 2022 een 9. Op dit moment is de waardering over 2023 zelfs nog hoger: 9,6. Dat komt onder meer doordat de nieuwe processen rond het Zorgprestatiemodel (ZPM) wat beter zijn ingeregeld, waardoor cliënten minder ergernissen van administratieve aard hebben.
Doorverwijzing
Dat is te danken aan Mayke en haar zorgadministratieteam. Want hun voornaamste taak is ervoor zorgen dat administratief alle processen lopen zoals ze moeten lopen. Ze vertelt: “Toen ik begon, was er naast de app voor cliënten bijna nog niets.” De app was al vertaald naar het Nederlands en aangepast op de Nederlandse markt, maar moest ook aansluiten op Nederlandse wet- en regelgeving. “Een belangrijk verschil tussen Nederland en Zweden is dat je hier een verwijzing van de huisarts nodig hebt om de zorg vergoed te krijgen, terwijl je in Zweden zonder verwijzing terecht kunt voor vergoede zorg. Daarom moesten wij in de app een selectiecriterium inbouwen.”
Cliënten kunnen op drie manieren binnenkomen:
- De eerste is dat cliënten van Mindler hebben gehoord en op eigen initiatief de app downloaden, maar nog geen verwijzing hebben. Mayke: “Alle mensen die de app downloaden komen in een vragenlijst terecht, een keuzemenu waar ze met ja of nee kunnen antwoorden. Pas als ze overal ja op antwoorden, kunnen ze een afspraak inplannen. Bij een nee krijgen ze een venster dat vertelt wat in hun geval de volgende stap is, bijvoorbeeld naar de huisarts gaan om een verwijzing te bespreken.”
- De tweede manier is via een verwijsbrief van de huisarts. In dat geval neemt Mindler de cliënt op in het Medicore ECD en stuurt via e-mail een bericht met instructies over de app.
- De derde manier is dat mensen via hun werkgever binnenkomen om preventieve gesprekken te voeren.
Cliënten boeken een afspraak via de app, die via een API synchroniseert met de agenda in Medicore.
Juiste gegevens
De kwaliteit van data is een uitdaging. “Er zitten regelmatig fouten in verwijsbrieven, zoals telefoonnummers en e-mailadressen die niet kloppen. Voor ons zijn die twee dingen juist heel belangrijk”, zegt Mayke. Het telefoonnummer heeft Mindler nodig voor de two-factor autorisatie (een code die je via SMS krijgt om te controleren of jij echt de persoon bent de je zegt te zijn) en het e-mailadres voor het doorsturen van de huiswerkopdrachten die cliënten moeten maken. Niet kloppende gegevens zorgen voor veel frustratie, merkt ze. “Cliënten kiezen juist voor ons, omdat wij geen wachtlijsten hebben. Dan is het heel vervelend als je niet kunt inloggen in de app omdat er een oud telefoonnummer aan ons is doorgeven. Want op dat moment komt een cliënt alsnog in allerlei vertragende processen terecht.” Mindler heeft dan ook geprobeerd om dit proces voor verwijzers verder te verduidelijken met meer informatie op de website en een duidelijke instructie in Zorgdomein. Een ander vraagstuk waar Mayke zich over boog, was het koppelen van de agenda’s in de Mindler app en het Medicore ECD. “Want cliënten boeken zelf hun afspraak via de app. Via een API synchroniseert de agenda in de app met de agenda in Medicore.”
Aanpassen aan het zorgprestatiemodel
In 2022 stond voor Mayke vrijwel al haar werk in het teken van het aanpassen van processen aan het zorgprestatiemodel (ZPM). Er klinkt een diepe zucht als het woord valt. “Het is vanuit administratief oogpunt verschrikkelijk”, zegt ze eerlijk. “We hadden ons administratieve proces echt goed op orde. We gebruikten de automatische signaleringen in ons ECD, die ons waarschuwden als we iets niet goed of onvolledig hadden geregistreerd. Het kwam daardoor zelden voor dat we een behandeling niet konden declareren, we hadden goed inzicht in het administratieve proces.” Dat inzicht is verdwenen omdat de ECD’s voor de GGZ gedeeltelijk opnieuw ingericht moesten worden volgens de nieuwe declaratierichtlijnen van het ZPM, terwijl de softwareleveranciers daar nauwelijks tijd voor kregen. Het gevolg was dat ECD-leveranciers al lang blij waren dat ze hun basisfunctionaliteit min of meer gereed hadden toen het ZPM inging. Maar alle handige dingen die ECD-software zo waardevol maken, waren tijdelijk niet beschikbaar.
Toekomst
Natuurlijk heeft Mayke nog wensen. Zoals het ontwikkelen van meer API’s tussen de Mindler app en het Medicore ECD. “Nu hebben we twee koppelingen: de basisgegevens in het ECD worden automatisch gecheckt met de gegevens die cliënten zelf invullen in de app. En we synchroniseren de agenda-afspraken. Op termijn willen we nog veel verder integreren.” Want op dit moment werken zowel de psychologen als de cliënten nog met twee systemen: Medicore en de Mindlerapp. “Onze cliënten maken gebruik van onze app voor het volgen van e-healthmodules. Daarnaast gebruiken ze het Medicore cliëntenportaal voor het invullen van vragenlijsten. We maken dat zo makkelijk mogelijk door cliënten via e-mail een link te sturen naar een vragenlijst die voor hen klaarstaat in het portaal. Dat werkt op zich prima en dat vinden cliënten gelukkig ook wel duidelijk, maar het zou natuurlijk fantastisch zijn als we op termijn de app en Medicore zo kunnen integreren dat het voor cliënten lijkt dat ze nog maar met één omgeving werken.”
Ook voor psychologen zou het veel waarde toevoegen als zij gevoelsmatig in één applicatie kunnen werken. Mayke: “Aan de achterkant zal dat altijd Medicore zijn. Het zou alleen mooi zijn als onze psychologen vanuit Medicore onder water zo kunnen doorstromen naar de Mindler-app.”
Acceptatie van online zorg
Wensen genoeg dus nog. Al blijft de allerbelangrijkste wens van Mayke dat online blended psychologische zorg volledig geaccepteerd raakt, bij zowel huisartsen, zorgverzekeraars als andere stakeholders. Want dat is nog altijd niet het geval, ziet Mayke. “We moeten nog veel uitleggen, bijvoorbeeld dat laagdrempelige zorg op langere termijn bijdraagt aan een afname van de zorgvraag. Je kunt met tijdige zorg problemen in een vroegtijdig stadium aanpakken en voorkomt zo dat een cliënt een beroep moet doen op specialistische zorg.” Ook merkt Mindler dat de richtlijnen voor digitale zorg achterlopen op de snelle ontwikkelingen in het veld. Zo sluit de wetgeving vaak onvoldoende aan op de huidige realiteit. “Denk bijvoorbeeld aan cliënten die tijdelijk in het buitenland wonen. Er zijn geen duidelijke richtlijnen hoe je daarmee omgaat. In het verleden moest je de behandeling stoppen, maar bij ons kunnen cliënten vanaf iedere plek ter wereld hun behandeling voortzetten.”
Voorbeelden digitale zorg
Door dit soort ouderwetse denkbeelden blijven de mooie voorbeelden van de meerwaarde van digitale zorg soms onderbelicht. Terwijl er zoveel positieve voorbeelden zijn. “Wij hadden een cliënt die al jaren rondliep in de GGZ en maar niet verder kwam met de probleemoplossing. Dat lukte in eerste instantie ook niet met onze psycholoog, totdat tijdens een sessie de kat op schoot sprong en de cliënt zich zichtbaar ontspande en zich daardoor openstelde voor hulp. Op dat moment vond de psycholoog de sleutel die nooit zou zijn gevonden als de cliënt fysiek naar de afspraak had moeten komen.” Alle reden dus om meer in te zetten op digitale zorg. En alle reden voor Tenzinger om hard te werken aan verdere integratie tussen de e-health apps en Medicore.
Dit artikel stond ook in het Zorgverslimmers magazine 2023, dat bomvol innovatieve oplossingen en ideeën staat. Heb je het magazine gemist? Vraag het dan gratis aan ontvang het digitaal of per post.
Magazine aanvragenSturen op data
Zo ontdek je verbeterkansen
Steeds meer zorgorganisaties zien de meerwaarde van datagedreven werken en het belang van het nemen van beslissingen op basis van data, in plaats van op onderbuikgevoel.
Hoofd- en onderaannemerschap
Een financieel-administratieve constructie voor kwalitatieve zorg
Het concept hoofd- en onderaannemerschap wordt niet alleen in de zorg toegepast, maar ook in andere sectoren zoals de bouw. Door slim gebruik te maken van elkaars expertise, kan bredere hulp geboden worden. Dit klinkt eenvoudig, maar hoe werkt dit in de praktijk? Hoe richt je dit proces als zorgaanbieder goed in? En hoe bewaak je de kwaliteit van zorg? In deze blog vertelt Koen Bosboom, business consultant bij Tenzinger over de uitdagingen die hij en zijn collega’s tegenkomen bij zorgaanbieders.
Al langere tijd zien we dat steeds meer gemeenten hun inkoopstrategie aanpassen en de contractering van zorg via hoofd- en onderaannemerschap organiseren. Eén van de redenen hiervoor is dat gemeenten met minder partijen contracten willen hebben. Een andere ontwikkeling die we zien is dat zorgaanbieders steeds meer gaan werken in samenwerkingsverbanden.
Wat is hoofd- en onderaannemerschap?
Bij hoofd- en onderaannemerschap huurt een zorgaanbieder, de hoofdaannemer, een andere zorgaanbieder, de onderaannemer, in om bepaalde zorg te verlenen. Hierbij blijft de hoofdaannemer verantwoordelijk voor de kwaliteit van zorg en de verantwoording naar de financier (gemeente). Onderaannemers leveren de zorg aan de cliënt, maar de verantwoordelijkheid richting de financier ligt bij de hoofdaannemer. De onderaannemer declareert de geleverde zorg bij de hoofdaannemer.
Eind 2019 schreef collega Amy Ahluwalia, productmanager bij Tenzinger al over hoofd- en onderaannemerschap in de jeugdzorg. Inmiddels alweer meer dan drie jaar geleden, maar de uitdagingen uit deze eerdere publicatie spelen vandaag de dag nog steeds.
Administratieve lasten
Een grote uitdaging bij hoofd- en onderaannemerschap is dat het proces in de basis is ingericht voor ondersteuning van het financieel-administratieve proces: gemeenten hebben de administratieve lasten voor een groot deel bij zorgaanbieders neergelegd. Of dit bewust is of niet, als zorgaanbieder heb je hier mee te maken. Als hoofdaannemer moet je rekening houden met de criteria waaraan een nieuwe zorgvraag zorg moet voldoen. Dit vraagt om een beleid, want vind je het als zorgaanbieder wenselijk om administratiekantoor te zijn zonder kwaliteitstoezicht vanuit je eigen zorgorganisatie?
De ondersteuning van ICT bij hoofd- en onderaannemerschap
ICT kan een rol spelen in het verlagen van de administratieve lasten. Zo kunnen hoofdaannemers die gebruikmaken van het Medicore ECD de productie van onderaannemers automatisch inlezen. Hierdoor hoef je informatie niet handmatig over te nemen en kan deze eenvoudig ingediend worden bij de financier. Andersom werkt dit ook zo voor onderaannemers: als onderaannemer hoef je het productiebestand niet handmatig over te typen, maar kun je deze eenvoudig exporteren om deze aan te leveren bij de hoofdaannemer.
Hoe bewaak je de kwaliteit van zorg?
Het uitgangspunt van alle betrokken partijen bij hoofd- en onderaannemerschap in de zorg is het bieden van de best mogelijke hulp aan cliënten. De hoofdaannemer heeft contracten met de gemeente en blijft daarom verantwoordelijk voor de kwaliteit van zorg. Het is een terechte vraag om na te denken hoe je als hoofdaannemer de kwaliteit van zorg bewaakt als de cliënt in zorg is bij een andere zorgaanbieder. Een voorbeeld hoe je als zorgaanbieder kunt sturen op kwaliteit is het werken met kwaliteitsnormen van de beroepsgroep en/of ISO-normen. Een andere mogelijkheid is het uitvragen van periodieke updates over het zorgplan of het zorgtraject. Als hoofdaannemer heb je het recht om deze informatie uit te vragen. Zo kun je aantonen aan de financier hoe de zorg verloopt en geeft jou als zorgaanbieder meer inzage in de geleverde zorg. Hierdoor kun je als zorgaanbieder eventuele risico’s rondom kwaliteit van zorg beperken.
Financiële kwaliteitsbewaking
Eén van de grootste risico’s bij hoofd- en onderaannemerschap is dat je als hoofdaannemer uitbetaalt aan de onderaannemer, maar nog geen vergoeding ontvangen hebt vanuit de financier (gemeente). Dit vraagt om een goed proces voor het ontvangen en uitbetalen van facturen. Periodieke rapportages voor uitbetalingen aan onderaannemers naast je ontvangsten vanuit de financier kunnen helpen om grip te houden op de financiële situatie. Door realtime inzicht kun je op tijd bijsturen indien je constateert dat bepaalde partijen niet tijdig factureren en/of uitbetalen. Zo voorkom je dat je als zorgaanbieder financieel risico loopt.
Medicore biedt de mogelijkheid om als hoofdaannemer onderaannemers op een veilige en juridisch correcte wijze te laten werken in het ECD. Hierdoor heb je als hoofdaannemer actueel inzicht in de productie die je zelf en onderaannemers realiseren op de betreffende behandeling. Zo voorkom je dat de werkvoorraad oploopt tot hogere (risicovolle) bedragen.
Veel afdelingen betrokken
Doordat hoofd- en onderaannemerschap afwijkt van de reguliere financieringsvormen is het een proces met veel losse kleine processtapjes. Deze vele losse stapjes zijn bij zorgaanbieders vaak ondergebracht over veel verschillende afdelingen, zoals de zorgadministratie, accountmanagement, de financiële administratie, zorgverleners en natuurlijk de cliënt. Hierbij schuilt het risico dat het overzicht zoek is, waardoor je de controle uit het oog verliest. Het is belangrijk om scherp te hebben wie er regiehouder is over hoofd- en onderaannemerschap en welke afdeling verantwoordelijk is voor welk onderdeel binnen het proces.
Gegevensuitwisseling
Bij samenwerking is veilige gegevensuitwisseling van essentieel belang. Want hoe zorg je ervoor dat iedereen beschikt over de benodigde informatie? En hoe wissel je deze informatie op een efficiënte en veilige manier uit, zodat de informatie ook eenvoudig terug te vinden is? Er ontbreekt een standaard. Idealiter bestaat er één werkwijze waarbij de informatie op eenzelfde manier uitgewisseld kan worden. Dit zou het proces een stuk efficiënter en veiliger maken. In andere zorgsectoren zoals de ggz en ouderenzorg bestaan er al standaarden die de uitwisseling van gegevens op een gestandaardiseerde en veilige manier mogelijk maken, zoals het VIPP programma, Koppeltaal en het Inzicht programma.
Zolang er een standaard ontbreekt blijft hoofd- en onderaannemerschap een uitdaging, vanwege het grote aantal handelingen en betrokkenen. Het gaat niet lukken om het gehele proces volledig te automatiseren, maar met een gestandaardiseerd proces en een goed beleid kun je de risico’s wel substantieel verkleinen.
Op 7 december 2023 organiseert Tenzinger een webinar over het onderwerp hoofd- en onderaannemerschap.
Loopt jouw zorgorganisatie tegen uitdagingen rondom de organisatie van hoofd- en onderaannemerschap aan? Neem gerust contact met ons op. Wij denken graag met je mee!
Neem contact op met Koen